İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 8. maddesinde; Başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillere şikayet ve itirazen şikayet dilekçelerinde yer verilmesi gerektiği hüküm altına alınmıştır.
İsteklilerce yapılan şikayet ve itirazen şikayet başvurularında; kimi zaman herhangi bir detay ve somut bilgiye yer verilmemekte, sadece genel nitelikte iddialara dilekçelerde yer verilebilmektedir. Örneğin; aşırı düşük teklif açıklaması sunan isteklilerin adı/unvanını belirtmeden, açıklama kapsamında sunulan hangi belgenin hangi yönüyle mevzuata uygun olmadığına yönelik bir açıklama yapılmadan, sadece sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygun olmadığı şeklinde iddiada bulunulabilmektedir. İşte bu nitelikteki iddialar çoğu zaman Kamu İhale Kurulunca şekil yönünden red edilmekte, iddianın esasına yönelik bir inceleme yapılmamaktadır.
23.06.2021 tarihli ve 2021/UH.I-1245 sayılı Kamu İhale Kurulu kararına konu ihalede; teklif bedeli sınır değerin üzerinde olan bir istekli sadece, sınır değerin altında teklif veren isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygun olmadığı iddia edilmiş, bu iddiaya yönelik başka bir detay veya bilgiye başvuru dilekçelerinde yer verilmemiştir. Kamu İhale Kurulu tarafından alınan kararda da isteklinin başvurusu genel ve soyut nitelikte bulunarak şekil yönünden reddine karar verilmiş, iddiaya konu aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygunluğuna yönelik esastan bir inceleme yapılmamıştır.
Ancak Danıştay bu hususta Kamu İhale Kurulundan farklı düşünmekte, belirtilen şekilde genel nitelikteki başvuruların da esastan incelenmesi gerektiği yönünde karar almaktadır. Örneğin Danıştay 13. Dairesi 21.10.2021 tarihli E:2021/4152, K:2021/3278 sayılı kararında;
“…ihale sürecinin gizli olması nedeniyle aşırı düşük teklif sahibi şirketlerce ihale dosyasına sunulan bilgi ve belgeler ile aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan belgelerin içeriğinin davacı tarafından bilinemeyeceği, ayrıca aşırı düşük teklif açıklaması istenilmeyen davacı şirketin, aşırı düşük teklif sorgusunda hangi konularda açıklama istenildiğinden haberdar olmasının beklenemeyeceği dikkate alındığında, davacının başvuru dilekçesi içeriğinde maddeler hâlinde saydığı açıklama konusu olabilecek hususların ve bu yöndeki iddialarının somut ve ciddi nitelikte olduğu…”
Gerekçeleriyle, “Sınır değer altında kalan isteklilerin mevzuat hükümlerine göre açıklamalarının geçersiz olduğu” şeklindeki iddianın esastan incelenmesi gerektiğine karar verilmiş ve aksi yöndeki Kamu İhale Kurulu kararının hukuka uygun olmadığı belirtilmiştir.
Bu çerçevede; Danıştay 13. Dairesinin kararları çerçevesinde; sınır değerin altında teklif veren isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata aykırı olduğu şeklinde olan ve başkaca bir detay içermeyen genel nitelikteki iddiaların da Kamu İhale Kurulunca esastan incelenmesi gerekmekle birlikte, bu nitelikteki başvuruların şikayet ve itirazen şikayet aşamalarında şekil bakımından red ile sonuçlanmaması için iddiaların daha detaylı olması, iddialarda istekli adı, mevzuata aykırı olduğu iddia edilen belge ve belgenin hangi yönüyle mevzuata aykırı olduğu bilgilerine yer verilmesi en doğru tercih olacaktır.